Nationaal Park Zuid-Kennemerland heeft drie natuurbruggen: de Zandpoort over de Zandvoortselaan (2013), de Zeepoort over de Bloemendaalse Zeeweg (2017) en de Duinpoort over de spoorlijn (2018). Spoorlijnen en grote drukke wegen zijn voor veel dieren erg moeilijk om over te steken. De bruggen vormen voor dieren en planten een veilige oversteek tussen de verschillende duingebieden.

Veilig oversteken

De natuurbruggen zijn niet alleen bedoeld voor grotere dieren zoals damhert, ree, vos en konijn, maar voor álle soorten die thuishoren in bloemrijke duingraslanden, juist ook de vele kleine dieren. Zo’n brug helpt een egel om in een nacht veilig over te steken. Een zandhagedis heeft de brug nodig als leefgebied, woonplaats, want het kan een hele generatie of meer duren voor de overkant bereikt is. Aan de overkant wordt voortgeplant met dieren uit dat deelgebied en zo mengen de genen, wat de zandhagedis als soort sterker maakt. De bloemrijke droge duingraslanden met alle bijbehorende planten en dieren zijn een type natuur dat in Europa heel zeldzaam is dus daar moeten we zuinig op zijn. Het gaat in totaal misschien wel om duizenden soorten.

Onderzoek

Een aantal soorten wordt onderzocht om te volgen hoe dieren de bruggen gebruiken. Ook de plantengroei wordt bekeken. In de onderzoeken worden op de natuurbruggen en op plekken met vergelijkbare vegetatie vlakbij dieren geteld. Door deze plekken met elkaar te vergelijken zien we dat de natuurbruggen steeds meer ‘gewoon’ duingebied worden. In mei verscheen een verslag van recente onderzoekswaarnemingen waarin een paar leuke uitkomsten staan.

Loopkevers

Loopkevers leven al volop op de natuurbruggen. Dit zijn redelijk grote kevers die niet vliegen. De loopkeversoorten die onderzocht worden, komen alleen in duingebieden voor. Verbindingen als deze bruggen zijn voor hen dus heel belangrijk om als soort voort te bestaan. Een leuk voorbeeld is de Tuinschallebijter (foto). Dat is een echt roofdier. Hij is vooral ’s nachts actief en kan hard rennen. Hij vangt prooidieren als slakken, regenwormen en insectenlarven en die worden in stukjes geknipt en opgegeten. Een tuinschallebijter kan tot 3 cm lang worden.

Foto: Tuinschallebijter (loopkever) van Merel Molenaar (prov NH)

Sprinkhanen

De onderzoeken laten zien dat ook sprinkhanen de bruggen weten te vinden. Het duurde even, maar ze zijn nu vaste bewoners. Op de oudste natuurbrug zijn al veel meer dieren dan op de nieuwste. Ook zoogdieren, reptielen en amfibieën worden onderzocht. Daarover komt meer in een volgend natuurbrugnieuwsbericht.

De Zandpoort, de brug over de Zandvoortselaan, heeft ook een voetpad, fietspad en ruiterpad. De andere twee bruggen zijn alleen voor dieren, die zijn niet voor mensen toegankelijk (uitgezonderd de onderzoekers natuurlijk).

Meer lezen over de natuurbruggen?

Lees de Duingazet met de onderzoeksresultaten. Op de website van de provincie is meer te lezen over de onderzoeken en de natuurbruggen.

Tekst: Jowien van der Vegte, boswachter Natuurmonumenten