Boswachtersblog: Duinen voor de dieren tussen zonsondergang en zonsopkomst

14 oktober 2021

Nu het alweer bijna een maand herfst is, wordt het steeds vroeger donker en steeds later licht. De blaadjes verkleuren, het licht verandert, de winter komt eraan.
Een nadeel van deze mooie tijd van het jaar, is dat je minder tijd hebt om te genieten van de duinen. Na zonsondergang en voor zonsopkomst is Nationaal Park Zuid-Kennemerland namelijk niet toegankelijk voor publiek. Maar wat betekent dit eigenlijk?

Zon onder maar nog niet donker

Nu, op 14 oktober, komt de zon op om 8.05 uur en gaat deze onder om 18.49 uur. Dit betekent niet dat het dan ook donker is. Het duurt dan zeker nog een half uur tot drie kwartier voordat het echt donker is. En het betekent dat deze tijden elke dag, 's ochtends en 's avonds, met twee minuten verschuiven.

Duinen zijn dan het domein van de dieren

Bij schemer worden ze actief. De vleermuizen, uilen, reeën, vossen. Ze komen uit hun schuilplaats en gaan hun kostje bij elkaar scharrelen. Vleermuizen gaan op zoek naar insecten en uilen naar muizen. Reeën zijn zeer schuwe dieren en schrikken bij het minste of geringste op. Juist in de tijd waarin het voedsel schaarser wordt, is het belangrijk dat zij genoeg energie opdoen om de winter door te komen. Het felle licht van een fietslamp jaagt de dieren op en verstoort de rust.

Bronsttijd voor de damherten

De bronsttijd en de weken daaraan voorafgaand, zijn zware maanden voor de damherten. De mannetjes gebruiken veel energie om vrouwtjes te imponeren en voor zich te winnen. Ze vechten, krabben met hun hoeven over de grond, schuren langs bomen en slaan met hun gewei tegen de takken. Ze zijn grote delen van de dag druk in de weer. Na zo’n actieve periode rusten ze uit om bij te komen van hun imponeergedrag. De hindes worden opgejaagd en worden achterna gezeten. Ook zij hebben hun rust na die tijd nodig. Hardlopers in de vroege ochtend zorgen voor verstoring van deze rustmomenten.

Vogels op ‘t Wed

Op ‘t Wed vind je zwanen, eenden, meerkoeten, meeuwen. De meeste van deze watervogels slapen op het water, waar ze veilig zijn voor roofdieren. Ze steken hun kop naar achteren en steken deze tussen hun veren. Wist je dat ze vaak met één oog open slapen, zodat ze de omgeving in de gaten kunnen houden? Vaak zie je eenden en andere watervogels tegen de schemering hun slaappositie innemen. Als je als zwemmer dan nog een rondje Wed doet, verstoor je dit natuurlijke gedrag.

Samen 1, dus houd rekening met iedereen

De mens is verbonden met de natuur, we zijn natuur. Laten we ons daar dan ook naar gedragen, één met de natuur. Houd daarom rekening met het ritme van de seizoenen en de dieren en pas het tijdstip van je ochtendduik, avondwandeling of sportactiviteit hierop aan.

Tekst: Simone de Maat, boswachter PWN
Foto: Ruud Maaskant, boswachter PWN