Boswachtersblog: Babynieuws uit het Kraansvlak

5 juni 2025

Al een aantal weken was één van de oudere koeien af en aan niet bij de kudde. Gezien de periode van het jaar vermoedden we dat er een kalfje op komst was. En ja hoor! Half mei ontdekte één van de boswachters het kalfje. Het stond verscholen bij moeder in het dichte struikgewas.

Wisentkoeien zonderen zich af van de kudde om te bevallen. Als het kalfje sterk genoeg is om het ritme van de kudde te kunnen volgen, neemt de moeder de kleine naar de kudde en blijven ze vanaf dat moment aangesloten. Sinds 22 mei lopen moeder en kalf weer bij de kudde. Zo klein als het is, zo goed loopt het al mee door het oneffen terrein en het dichte struikgewas. Het blijft steeds dichtbij de moeder. Inmiddels weten we dat het een koetje is. Dit betekent dat ze in Kraansvlak blijft en dat ze een opvolger zal worden in de moederlijn. Stiertjes worden, bij het bereiken van de geslachtrijpe leeftijd, verplaatst naar andere kuddes in Europa. Zoals dit ook in de natuur zou gebeuren. Deze stieren kunnen echter niet zelf migreren naar andere gebieden in een dichtbevolkt gebied als Europa, vandaar dat wij mensen voor dit transport zorgen. Op deze manier blijft de genenpopulatie gezond.

Ritme van Kraansvlak

Dit voorjaar zouden er nog maximaal twee kalfjes geboren kunnen worden. Dit is natuurlijk altijd afwachten want de natuur is onvoorspelbaar, maar gezien het ritme in de kudde zijn er nog twee volwassen koeien die dit voorjaar nog een kalfje zouden kunnen krijgen. De kalfjes worden normaliter in mei, juni of juli geboren. In Kraansvlak kalven de volwassen koeien om het jaar. Een goede verklaring voor dit ritme zou de arme duinvegetatie kunnen zijn waardoor de koeien een extra jaar hebben om aan te sterken na één à anderhalf jaar zogen van een kalf. Een goed voorbeeld van het aanpassingsvermogen van deze diersoort. Want verder leeft de wisent onder natuurlijke omstandigheden in de duinen van Kraansvlak, waar ze jaarrond zonder bijvoeren al 18 jaar leven.

De kuddegrootte

Op dit moment bestaat de kudde uit vijftien dieren. Zes volwassen koeien met zes nakomelingen van de afgelopen drie jaar. Verder loopt er een volwassen stier en de net ingebrachte adolescente stier (de Poolse stier die nog in de ‘puberteit’ is) en een net volwassen koetje. Een kudde van rond de vijftien dieren is een geschikte grootte voor een duingebied als Kraansvlak. Ook omdat de wisent wel de grootste, maar niet de enige planteter in het gebied is. Ze leven samen met Schotse hooglanders, koniks, damherten, reeën en andere kleinere grazers zoals konijnen en hazen. Deze diversiteit aan grazers zorgt voor een zeer gevarieerd en gezond duinlandschap.

De wisenten bekijken

In verband met het broedseizoen is het wisentenpad tijdelijk gesloten voor bezoekers. In deze periode waarin jonge dieren worden geboren, is het extra belangrijk om de dieren niet te storen en op de wegen en paden te blijven. Het wisentenpad zal in september weer opengaan. Exacte datum zal tegen die tijd bekend zijn. Het wisentenuitkijkpunt blijft toegankelijk. Deze is te bereiken via ingang Zanderij.

Tekst: Simone de Maat

Beeld: wisenten.nl