Boswachtersblog: Goed gebruik van natuurbruggen Zuid-Kennemerland

05 oktober 2022

De Zeepoort, het ecoduct over de zeeweg, is in 2017 afgebouwd en geopend. Sinds die tijd maken vossen, marters, konijnen, muizen, rugstreeppadden en vele andere kleine dieren én planten gebruik van deze natuurlijke verbindingsweg. Een jaar geleden werd deze natuurbrug voor de 2e keer geopend, ditmaal voor de (grote) grazers. En die maken er goed gebruik van!

De natuurbrug is onderdeel van een groter plan van de provincie Nood-Holland, de natuurbeheerders PWN, Waternet, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, de gemeenten Zandvoort en Bloemendaal, ProRail en Nationaal Park Zuid-Kennemerland om losse delen natuur in Zuid-Kennemerland met elkaar te verbinden. Er werden in vijf jaar tijd drie natuurbruggen aangelegd: Zeepoort, over de Zeeweg, Zandpoort, over de Zandvoortselaan en Duinpoort, over de spoorrails. Sinds die tijd worden deze bruggen goed gemonitord. Wie maakt gebruik van deze verbindingen en wat betekent dit voor het hele duinecosysteem. Er zijn wildcamera’s geplaatst om te zien welke zoogdieren de brug oversteken, vrijwilligers monitoren dagvlinders, insecten, amfibieën en reptielen en er worden vegetatieopnames gemaakt. Al deze waarnemingen betekenen genetische uitwisseling tussen populaties aan weerszijden van de bruggen. Grote winst behaald dus! Maar er is nog meer te winnen….

Als er 1 schaap over de dam is….

Vanaf de realisatie van de bruggen zijn er vele kleine pootjes van insecten, hagedissen en kleine zoogdieren over de brug gegaan. Sinds vorig jaar zijn er ook grotere pootafdrukken te vinden. Sinds die tijd maakt de Kennemer Schaapskudde gebruik van de brug. De kudde graast in Nationaal Park Zuid-Kennemerland aan beide kanten van de Zeeweg voor Staatsbosbeheer en PWN. De herder brengt de kudde van de ene naar de andere kant, via de natuurbrug Zeepoort, over de Zeeweg. Veel veiliger en een natuurlijkere overgang, dan oversteken via de Zeeweg bij de stoplichten. En door deze tocht door het duin over de brug worden ook nog eens de corridors die aan de kant van Middenduin in het duin door Staatsbosbeheer zijn gecreëerd, opengehouden door vertrapping van schapenpootjes en het grazen onderweg.

Schotse hooglanders en konikpaarden ook de brug over

In maart was het zover. De groep Schotse hooglanders die sinds 2008 in Middenduin leeft, had de route over de zeeweg uit eigen beweging gevonden. Niet zo vreemd dat zij deze route ontdekten, want ze verbleven al geruimere tijd graag bij het (tijdelijke) raster van de natuurbrug Zeepoort. Dit raster heeft er lange tijd gestaan om de leeflaag van de natuurbrug tijd te geven om sterk genoeg te worden, sterk genoeg om bij betreding door grotere dieren niet los te laten en weg te stuiven.

Geweldig was het om te zien hoe de groep Schotse hooglanders het voor hen nieuwe terrein aan de andere kant van de Zeeweg verkenden. Soms zag je ze onderzoekend rondlopen. Een andere keer zag ik ze even in paniek in de Kennemerduinen, toen ze een deel van de groep door een onverwachte gebeurtenis ‘kwijt waren’. Een aantal dieren was luid aan het loeien naar een ander deel van de groep. Nu zien we dat ze meer gewend zijn en rustiger gedrag vertonen. De ene keer worden ze waargenomen in de Kennemerduinen en de andere keer in Middenduin.

De vijf konikpaarden van Middenduin vonden 3 juli de route naar de Kennemerduinen. Dit groepje dieren was op 10 februari in Middenduin losgelaten om de konikgroep die sinds 2005 in de Kennemerduinen loopt, te stimuleren de natuurbrug te gaan gebruiken. Voor de ‘Middenduin-konikpaarden’ werkt het. Ook hen zien we af en toe in beide terreinen hun weg zoeken en vinden.

Nu is het ‘wachten’ op de koniks van de Kennemerduinen, én op de Schotse hooglanders. Ook zij gaan hopelijk in de toekomst de weg naar (én over!) de ‘Zeepoort’ natuurbrug vinden.

Tekst: Simone de Maat, boswachter PWN